निजी स्वास्थ्य संस्थाले दुरुपयोग गरेको भन्दै डेंगु टेस्टकिट प्रतिबन्ध लगाउने सरकारको तयारी

हेल्थ टुडे,
काठमाडौ,९ भदौः डेंगु परीक्षणका नाममा निजी स्वास्थ्य संस्थाले डेंगु परीक्षण किटको दुरुपयोग गरेको भन्दै सरकारले प्रतिबन्ध लगाउने तयारी गरेको छ । इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका निर्देशक डा. विवेक लालले पछिल्लो समय किटको दुरुपयोग बढेको दावी गरेका छन् ।

डेंगुको संक्रमण भएको छ कि छैन भनेर जाँच्न टेस्टकिट अनिवार्य नभएको उनको भनाई छ । तर, देशभर डेंगुको प्रकोप बढेका वेला स्वास्थ्य संस्थाले यसको दुरुपयोग गरिरहेको सरकारको दावी छ । डेंगुबाट नेपालमा तीन महिनाभित्र तीनजनाको ज्यान गइसकेको छ । सामान्यतः एउटा डेंगु किटको मूल्य चार सय ५० देखि पाँच सय रुपैयाँसम्म पर्छ । तर, कतिपय स्वास्थ्य संस्थाले प्रतिबिरामी चार हजार रुपैयाँसम्म असुलेको फेला परेको छ ।

किटको मात्रै भरपरेर डेंगु संक्रमणको निदान नहुने डा. लालको जिकिर छ । ‘अत्यधिक डेंगु देखिने मुलुकले समेत किट प्रयोग गर्न छाडिसकेका छन् । भारतले पनि हालसालै यसको प्रयोगमा प्रतिबन्ध लगाएको छ । भारतले नेपाललाई पनि किट बन्द गर्न सुझाब दिएको छ ।’ उनले भने ।

गत वर्ष सरकारले १० हजार किट खरिद गरेर मागअनुसार स्वास्थ्य संस्थामा वितरण गरेको थियो । तर, यस वर्ष खरिद प्रक्रिया अघि बढाएको छैन । डेंगु टेस्टकिटमा गरिएको खर्चभन्दा लामखुट्टे नष्ट गर्नमा गरिएको खर्च प्रभावकारी हुने सरकारी अधिकारीहरूको भनाई छ । यसकारण पनि इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाले ‘ खोज र नष्ट गर’ अभियानलाई तीव्रता दिएको छ ।

नेपाली बजारमा विभिन्न प्रकारका टेस्टकिट उपलब्ध छन् । दुई वर्षपहिले संक्रमित व्यक्तिमा अहिले परीक्षण गर्दा डेंगु पोजेटिभ देखाउने किटको समेत प्रयोग भएको पाईएको छ । सरकारले खर्च गरेअनुसारको कुनै लाभ भएको छैन ।