आउदो बजेटमा स्वास्थ्यलाई पहिलो प्राथमिकता

हेल्थ टुडे,
काठमाडौं, २८ बैसाख अर्थमन्त्री डा.युवराज खतिवडाले स्वास्थ्यलाई पहिलो प्राथमिकता दिएर आउदो बजेट आउने बताएका छन । सरकारले आगामी वर्षको बजेट तथा नीति कार्यक्रमका सिद्धान्त र प्राथमिकता संसदमा प्रस्तुत गर्ने क्रममा आईतबार मन्त्री खतिवडाले यो कुरा बताएका हुन । मन्त्री खतिवडाले स्वास्थ्य, स्वास्थ्य पूर्वाधारको विकासपछि रोजगारी सिर्जना तथा कृषि क्रान्तिलाई समेत प्राथमिकता दिएर बजेट आउने जानकारी दिएका हुन् ।
खतिवडाले कोरोना महामारीका कारण उत्पन्न आर्थिक तथा सामाजिक समस्यालाई समाधान गरी दीगो पूर्वाधार निर्माण गर्न बजेट तथा कार्यक्रम केन्द्रित हुने बताए ।
तत्काल कोरोना महामारीसँग जुध्न तथा भविष्यमा आउनसक्ने यस्तै प्रकोपसँग जुध्नका लागि आवश्यक स्वास्थ्य पूर्वाधार निर्माण सरकारको पहिलो प्राथमिकता भएको र आगामी वर्षको बजेट तथा कार्यक्रम पनि त्यसरी नै आउने उनले जानकारी दिए ।
प्रदेश तथा स्थानीय तहसँगको समन्वयमा उपलब्ध स्रोत साधानको अधिकतम उपयोग गरी स्वास्थ्य पूर्वाधार, जनशक्ति उत्पादन तथा इक्वीपमेन्ट व्यवस्थापन गर्नका लागि बजेट तथा कार्यक्रम तर्जुम्मा हुने उनले जानकारी दिए । यसमा हरेक नेपाली नागरिकमा स्वास्थ्य उपचारको पहुँच स्थापित गर्नका लागि बीमा पनि विस्तार गरिने उनको भनाइ छ ।
खतिवडाका अनुसार सरकारले विदेशी सहायतालाई पनि स्वास्थ्य तथा दीगो विकासका आयोजनामा परिचालन गर्ने रणनीति लिनेछ भने यो रणनीति नियमित भन्दा फरक हुने छ । विश्वका कयौं देशले स्वास्थ्यमा कुल बजेटको १० प्रतिसत भन्दा बढी बजेट बिनियोजन गर्दै आइरहेका छन । नेपालमा पनि कुल बजेटको १० प्रतिसत बजेट स्वास्थ्यमा विनियोजन हुनु पर्ने माग बारम्बार उठ्दै आइरहेको भए पनि सरकारले चार देखि साडे चार प्रतिसत बजेट मात्र बिनियोजन गर्ने गरेको छ । चालु बर्षमा स्वास्थ्यको बजेट साडे चार प्रतिसत छ । थोरै बजेटका कारण स्वास्थ्य सेवाको विकास र स्वास्थ्य पुर्वाधारको विकास गर्न नसकिएकोले बजेट बढाउनु पर्ने माग उठ्दै आइहेको छ । यो वर्ष विश्वव्यापी कोरोनाको महामारीका कारण सरकारले स्वास्थ्यमा व्यापक बजेट बढाउन लागेको हो । सरकारका लागि स्वास्थ्य पुर्वाधार सुधार्ने र सरकारी स्वास्थ्य सेवा मजबुद बनाउने यो मौका पनि भएको विज्ञहरुले बताएका छन ।