हेल्थ टुडे,
काठमाडौ, ६ बैसाख : शहिद धर्मभक्त राष्ट्रिय प्रत्यारोपण केन्द्र भक्तपुरले यही बैशाख ११ गते आफ्नो ११ औं बार्षिक उत्सव मनाउने भएको छ । नेपाल सरकार स्वस्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय अन्तर्गतको यस केन्द्रले स्थापनाको छोटो अवधिमा अंगदान र प्रत्यारोपण क्षेत्रमा महत्वपूर्ण उपलब्धि हासिल गरेको जनाएको छ । अंग दान तथा प्रत्यारोपण कानून परिमार्जन तथा संसारको सबैभन्दा धेरै प्रत्यारोपण गर्ने मध्ये रहन सफल यो केन्द्रले ९९ प्रतिसत भन्दा वढी सफलताका साथ मृगौला प्रत्यारोपण गर्न सक्ने पहिचान बनाएको केन्द्रले जारी गरेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । हालसम्म यस केन्द्रले १ हजार ४६ जनाको मृगौला प्रत्यारोपण र १० जनाको कलेजो प्रत्यारोपण गरी सकेको छ । केन्द्रले देशमा पहिलो पटक मस्तिष्क मृत्युवाट हुने मृगौला तथा कलेजो प्रत्यारोपण, अंगदान सम्बन्धी व्यापक प्रचारप्रसार, देशभरी डायलाइसिस विस्तार र प्रदेशमा प्रत्यारोपण सेवा विस्तार गरेको छ । गण्डकी प्रदेशको पोखरा स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान अन्तर्गत पश्चिमाञ्चल क्षेत्रिय अस्पताल पोखरा र कर्णाली प्रदेश अन्तर्गतको सुर्खेत प्रदेशिक अस्पतालमा प्रत्यारोपण सेवा सुरु भै सकेको छ भने प्रत्यारोपण सेवालाई क्रमश कैलालीको सेती अस्पताल, बागमती प्रदेशको मदन भण्डारी स्वास्थ्य विज्ञान हेटौडा अस्पताल र कोशी प्रदेशको कोशी अस्पताल विराटनगरमा प्रत्यारोपण सेवा विस्तार गर्ने समझदारी गरी प्रत्यारोपण कार्यको तयारी भइरहेको केन्द्रले जनाएको छ ।
केन्द्रले करिव २०० जना स्टाफ नर्स तथा प्रविधिकलाई तालिम दिई डायलाइसिस सेवा देश भरी फिजाइ रहेको छ भने बिभिन्न सरकारी अस्पताल तथा निजी अस्पतालमा भएका मृगौला प्रत्यारोपण कार्य यही केन्द्रवाट तालिम प्राप्त जनशक्तीबाट भएको छ ।
डा पुकारको पुन: नियुक्ती पश्चात केन्द्रका गतीविधि झनै तीव्र
डेड बर्ष अगाडि डा. पुकारको पुन नियुक्ती पछाडि केन्द्रका गतिविधिले झनै गति लिएको छ । डा. पुकारको पछिल्लो डेड बर्षको कार्यकालमा २८६ जनाको मृगौला प्रत्यारोपण भएको छ भने ४ जनाको कलेजो प्रत्यारोपण र उपत्यका बाहिर पोखरा र सुर्खेतमा मृगौला प्रत्यारोपणा कार्य भैसकेको र क्रमश धनगढी , हेटौडा र कोशी अस्पतालमा मृगौला प्रत्यारोपण गर्ने योजनाका साथ तयारी डा.पुकारको यसै कार्यकालमा भै रहेको केन्द्रले जनाएको छ ।
मुलुक भरी मात्र हैन विदेशवाट समेत प्रत्यारोपण गर्न आउने यस केन्द्रमा स्थान अभावको कारण जति यसले सेवा प्रवाह गर्नु पर्ने हो, त्यो भने हुन सकेको छैन । नेपाल सरकारको शहीद धर्मभक्त राष्ट्रिय प्रत्यारोपण केन्द्रलाई प्रत्यारोपण सम्बन्धी उच्च स्तरीय दक्ष जनशक्ती उत्पादन गर्ने स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान प्रतिष्ठानको रुपमा विकास गर्ने र आवश्यक जनशक्ती उत्पादन गरी प्रत्यारोपण सेवासातै प्रदेशमा विस्तार गर्ने योजनालाई कार्यन्वयन गर्ने जिम्मेवारी समेत डा.पुकारको काँधमा छ । नेपाल सरकार स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका सचिवद्धय डा. रोशन पोख्रेल र देवकुमारी गुरागाईँको सक्रियतामा सातै प्रदेशमा प्रत्यारोपण सेवा विस्तार हुँदै गएको हुँदा अंग फेल भएका सयौं नेपालीले नयाँ जिवन पाएका छन ।
डा.पुकारको पछिल्लो कार्यकालमा प्रत्यारोपण सम्बन्धी अन्र्तराष्ट्रिय स्तरको सम्मेलनदेखि देशका विभिन्न स्थानमा अन्तरक्रिया कार्यक्रम, गोष्ठी, निशुल्क स्वास्थ्य सिविर तथ अंगदान सिविरहरु नियमित रुपमा भै रहेको र झन्डै २५ वटा विभिन्न कार्यक्रमहरु सम्पन्न भएको छ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल र निवर्तमान प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको सम्पुर्ण मन्त्री मण्डलले उहाँको पहलमा मस्तिष्क मृत्यु पश्चात अंगदान गर्ने घोषणा गर्नु भएको थियो ।
आफ्नो छुट्ट्ै भवन विस्तार गरी अझ बढिभन्दा बढी नेपालीलाई सहज पहुँचमा सेवा गर्न तयारी भैरहेको केन्द्रले जनाएको छ । यस केन्द्रलाई अन्तर्राष्ट्रिय संघ संस्थाहरुसँग आवद्ध गराई विभिन्न खालको शैक्षिक गतिविधि, जनशक्तिको तालिम तथा प्रविधि हस्तान्तरण गर्ने कार्यहरु भै रहेको छ । केन्द्रवाट १० बटा शोधपत्र तयार गरी प्रकाशन समेत भै सकेका छन र करिव १० बटा प्रकाशन गर्ने तयारी भैरहेको छ ।
केन्द्रको डायलाइसिस सेवा ३५ बटा मेसिनबाट बृद्धी गरी ७२ वटा मेसिनवाट सेवा दिइ रहेको छ । यसलाई अझ ३० वटा मेसिन थप गरी १०० भन्दा बढी मेसिनको डायलाइसिस केन्द्र बनाउने योजना रहेको केन्द्रले जनाएको छ ।
Leave a Reply