• गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • अन्तर्वार्ता
  • बिशेषज्ञ लेख
  • परिवार स्वास्थ्य
  • मानसिक
  • यौन
  • उपचार बिधी
  • स्वास्थ्य विशेष
  • योग
  • पोषण
  • आयुर्वेद
Health Today Nepal
  • June 15th, 2025
Health Today Nepal
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • अन्तर्वार्ता
  • बिशेषज्ञ लेख
  • परिवार स्वास्थ्य
  • मानसिक
  • यौन
  • उपचार बिधी
  • स्वास्थ्य विशेष
  • योग
  • पोषण
  • आयुर्वेद
Home
स्वास्थ्य विशेष

खाद्यको काम औषधि व्यवस्था विभागले गर्न मिल्छ र ?

June 4th, 2017 स्वास्थ्य विशेष 0 comments
Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest
खाद्यको काम औषधि व्यवस्था विभागले गर्न मिल्छ र ?

 

सुरेन्द्र मानन्धर

नेपालमा फुड सप्लिमेन्टको व्यापार बीसौं वर्षदेखि भइरहेको छ । अधिकांश फुड सप्लिमेन्ट विदेशबाट आयात हुने गरेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय प्रचलनअनुसार नै हाम्रो देशमा पनि फुड सप्लिमेन्टको बिक्रीवितरण भइआएको छ । विश्व बजारमा फुड सप्लिमेन्टलाई ओभर द काउन्टर किन्न पाइन्छ । अथवा यसका लागि कुनै डाक्टरको प्रिस्कृप्सन चाहिँदैन । यसलाई नोबेल फुडका रूपमा लिइन्छ ।

हाम्रो देशमा खानामा पौष्टिक तत्वको कमीले कुपोषणको समस्या बढ्दै गइरहेको छ । त्ससैले मल्टिभिटामिन, आइरन, फोलिक एसिड, क्याल्सियमजस्ता फुड सप्लिमेन्टको बिक्रीवितरण हुँदै आइरहेको हो । सरकारले पोषणसम्बन्धी कार्यक्रम चलाइरहेको छ तर पनि कुपोषण हट्न सकिरहेको छैन । कुपोषणको मुख्य कारण नै खानेकुरामा पाइने पोषण तत्वको कमी हो । त्यो पोषण तत्वको पूर्ति गर्ने काम सप्लिमेन्ट फुडले पूरा गर्छ । कुपोषणका साथै सन्तुलित भोजनको अभावले हुने अन्य रोगहरूबाट बच्न पनि सप्लिमेन्ट फुडको आवश्यक पर्छ । यही तथ्यलाई ध्यानमा राखेर हामीले विदेशमा पाइने फुड सप्लिमेन्टलाई आयात गरेर नेपाली समाजमा खानामा पौष्टिक तत्वको कमीले हुने कुपोषण हटाउन लागेका छांै । यो व्यवसाय हो । तर स्वस्थ्य समाजको निर्माणमा पनि हाम्रो त्यत्तिकै भूमिका छ । रोग लागेर उपचार गराउनु भन्दा रोग लाग्नै नदिनु राम्रो भने जस्तै हामी बिरामी भएपछि उपचारमा भन्दा रोगै लाग्न नदिने अभियानमा लागेका छांै ।

हामीले आयात गर्ने सप्लिमेन्ट फुड यसमै निहित छ । सप्लिमेन्ट फुडका विषयमा नियमन गर्ने  निकाय खाद्य प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण विभाग हो । तर अहिले औषधि व्यवस्था विभागले क्याप्सुुल र ट्याबलेटमा आउने सबै चिज औषधि नै हुन् भन्ने हस्तक्षेपकारी कुरा गरेर व्यवसायीलाई अनावश्यक अल्मल्याउने काम गरिराखेको छ । औषधि व्यवस्था विभागले औषधिको गुणस्तर हेर्ने हो । औषधिको नियमन गर्ने हो । हामीले आयात गर्ने सप्लिमेन्ट फुड खाद्यसम्बन्धी हुन् । हो, फुड सप्लिमेन्ट औषधि पसलमा राखेर बेचिन्छ । के औषधि पसलमा राखेर बेचिने सबै चिज औषधि व्यवस्था विभागले हेर्ने हो र ? त्यसो भए त्यहाँ त मिनरल वाटर बेचिन्छ । हजमोला क्यान्डी बेचिन्छ । के सबै उसको दायित्वभित्र पर्छ र ? नेपाल सरकार खाद्य प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण विभागले खाद्य ऐन २०२३ अन्तर्गत खाद्यपदार्थ निगमन कार्यविधिअनुसार फुड सप्लिमेन्टको दर्ता, आयात अनुमति र नियमन गर्ने अधिकार खाद्य तथा गुणस्तर नियन्त्रण विभागको हो ।

यहीअनुसार यो व्यवसाय वर्षौंदेखि हुँदै आइरहेको छ । तर २०७२ वैशाख २४ गते औषधि व्यवस्था विभागले सूचना प्रकाशित गरी फर्मास्विटिकल बनोटका ट्वाबलेट र क्याप्सुलमाथि प्रतिबन्ध लगायो । ट्वालेट र क्याप्सुल आकारमा ल्याउन पाइँदैन भन्यो । व्यवसायी साथी त्यसको विरुद्धमा अदालत गए । अहिले त्यो मुद्दा सर्वोच्च अदालतमा छ । औषधि व्यवस्था विभागले औषधिजन्य पदार्थमा रोक लगाउन भन्सार विभागलाई चिठी लेख्यो । भन्सारले फेरि विभागलाई चिठी लेख्यो । भन्सारले खाद्य र औषधि विभाग दुवैलाई बोलाएर काम अगाडि बढाउनु पर्नेमा औषधिको कुरामात्र सुनेर सूचना सर्कुलर ग¥यो । केही दिनपछि अधिकारका क्षेत्रका विषयमा खाद्यले पनि भन्सारलाई चिठी लेख्यो । खाद्यअन्तर्गतको विषयमा कसरी आयात रोक्ने काम भयो, यी दुवै विभागको चेपुवामा हामी व्यवसायी परेका छांै । एउटा विभागको अधिकार क्षेत्रभित्र पर्ने काममा अर्को विभागले ठाडै हस्तक्षेप गरेको अवस्था छ अहिले । अहिले धेरैजसो फुड सप्लिमेन्ट भन्सारमा रोकिएका छन् । खाद्य विभागले अनुमति दिएको कुरा औषधि विभागले कसरी रोक्न मिल्छ ? फेरि हामी औषधि आयात गरिरहेका पक्कै होइनौं ।

(मानन्धर नेपाल खाद्य, आयुर्वेदिक न्युट्रास्विटिकल तथा कस्मास्विटिकल समाजका केन्द्रिय उपाध्यक्ष हुन । )

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest
Previous article स्वास्थ्य सूचना केन्द्र र प्याब्सनबिच समझदारी
Next article नयाँ निर्देशिकाले प्रयोगशाला जिम्मेवार

Health Today Nepal

Related Posts

विरामी र डाक्टर : अविश्वासको खाडल

विरामी र डाक्टर : अविश्वासको खाडल

सहरिया खाएरै रोगी

सहरिया खाएरै रोगी

जुन घटनाले प्रभुलाई घोचिरहन्छ

जुन घटनाले प्रभुलाई घोचिरहन्छ

Leave a Reply Cancel reply

Timeline
Jun 12th 8:41 AM
समाचार

सुर्ती उद्योगको प्रभावमा परेर सुर्तीजन्य पदार्थमा बृद्धि भएन करको दर

Jun 11th 7:55 AM
समाचार

औषधीको मूल्य नीति सम्बन्धी प्रतिवेदन प्रति औषधि व्यवसायीको विरोध

Jun 10th 7:34 AM
समाचार

अब नेपालमै आँखा स्वास्थ्य सम्बन्धी विश्वस्तरिय डिजिटल तालिम संचालन हुने

Jun 9th 9:04 AM
समाचार

दश वर्षे आयुर्वेद तथा बैकल्पिक चिकित्सा सेवा रणनीति मस्यौदामा छलफल

Jun 5th 8:11 AM
समाचार

निर्माण सम्पन्न भएर अलपत्र आधारभूत अस्पताल साउनबाटै सञ्चालनमा ल्याउने तयारी

Jun 4th 7:58 AM
समाचार

डा.केदार सुवेदीको नेतृत्वमा नेपाल भेटेरिनरी एशोसिएसनको नयाँ कार्यसमिति

Jun 4th 7:32 AM
समाचार

चिकित्सक संघ, रोटरी क्लव र डब्लूएचओको पहलमा सर्पदंश रोकथाम सम्वन्धी कार्यशाला सम्पन्न

Jun 3rd 12:24 PM
समाचार

विश्व ब्रेन ट्युमर दिवसका अवसरमा नर्भिकले निःशुल्क ओपीडी सञ्चालन गर्ने

ताजा समाचार
समान्य नहुनसक्छ रुघाखोकी
बिशेषज्ञ लेख

समान्य नहुनसक्छ रुघाखोकी

131591
पाठेघर खस्ने समस्या
परिवार स्वास्थ्य

पाठेघर खस्ने समस्या

20
हरेक दिन ५ ग्राम नुन
परिवार स्वास्थ्य

हरेक दिन ५ ग्राम नुन

16
विरामी र डाक्टर : अविश्वासको खाडल
स्वास्थ्य विशेष

विरामी र डाक्टर : अविश्वासको खाडल

20
प्रकाशक
हेल्थ टुडे मिडिया प्रा.लि.
सुचना बिभाग दर्ता नम्बर : ३८५/०७३-७४

सम्पादक
पदमराज जोशी

समाचारदाता
नमराज भट्ट
सन्ध्या केसि

सम्पर्क
हेल्थ टुडे मिडिया प्रा.लि
अनामनगर, काठमाडौ
01-4212972, 9841449315, 9848851122

© Health Today Nepal 2021. All rights reserved.
Designed & Developed By : Nepsol Web